Cách viết Tin

Tin tức có vai trò rất quan trọng trong môi trường trực tuyến. Nó thỏa mãn đầy đủ các yêu cầu Nhanh – Mới – Độc của các trang thông tin điện tử. Việc hiểu, nhận dạng được các loại hình tin tức cũng như sử dụng thành thạo các phương pháp viết tin là sức mạnh, lợi thế cho cho các SEOer, những người làm nội dung trực tuyến trong cuộc chiến tìm kiếm lợi nhuận, xây dựng thương hiệu trên internet.

A. Đặc điểm của tin
Tin (news) phản ánh những sự kiện cụ thể, mới, tiêu biểu đang hoặc sắp xảy ra theo cách đơn giản, ngắn gọn, nhanh chóng và kịp thời nhất. Tin quan tâm đến SỰ KIỆN, không đi sâu vào phản ánh những VẤN ĐỀ của đời sống.

B. Các dạng tin thông dụng

1) Tin vắn: 30 đến 60 chữ
- Thông báo một cách ngắn gọn nhất về sự kiện.

- Có thể có hoặc không cần đầu đề (tít).

- Chỉ có thể trả lời 3 – 4 yếu tố trong 6W + 1H

- Không có lời bình.

Ví dụ: Google đã giảm 15% số lượng các đoạn rich snippets trong kết quả tìm kiếm có liên quan đến quyền tác giả để hiển thị cho các tác giả khác có mức độ nổi tiếng cao hơn. (1)

Ví dụ: Matt Cutt tuyên bố “Khoảng 25% đến 30% nội dung trên website là trùng lặp nhưng Google không xem đó là SPAM. Google sẽ xem nó như một trong những yếu tố không được ưu tiên và sẽ khó xếp hạng cao hơn trên kết quả tìm kiếm”. (2)

Ví dụ: Google vừa công bố top 10 xu hướng tìm kiếm trong năm 2013, và trong đó vị lãnh tụ vĩ đại của Cộng hòa Nam Phi đã đứng số 1 trong danh sách xu hướng tìm kiếm của năm.(3)

2) Tin ngắn: 60 - 100 chữ
-  Thông báo tương đối trọn vẹn về một sự kiện bằng cách trả lời đầy đủ những câu hỏi 6W + H .
Ví dụ:

Google Penguin 4 cập nhật

Ngày 22/05/2013 thuật toán Penguin 4 đã được Google cập nhật. Matt Cutts - trưởng bộ phận chống Spam của Google cho biết: 2,3% các truy vấn tiếng Anh sẽ bị ảnh hưởng bởi bản cập nhật này.

Được công bố lần đầu tiên vào ngày 24/4/2012 và cập nhật hai lần sau đó, Penguin vẫn sử dụng các thuật toán cơ bản cùng với những thay đổi nhỏ. Phiên bản Penguin 4, với công nghệ Penguin 2.0 là bản cập nhật với những thay đổi lớn, có tác động sâu - rộng hơn đến các website và cộng đồng Webmasters trên toàn thế giới.

Đây là dạng tin tức phổ biến nhất, thường được sử dụng trên các báo mạng điện tử. Với nhứng sự kiện ít quan trọng thì chỉ một tin là đủ. Với những vấn đề quan trọng hơn có thể làm một chùm tin, tiếp theo đó là bài tường thuật, phỏng vấn, phóng sự điều tra, phân tích, bình luận... rồi tổng hợp. Tất nhiên đó là ở mức độ báo chí chuyên nghiệp, có hệ thống và nguồn nhân lực dồi dào... còn ở mức độ chăm sóc blog, website cho cá nhân, doanh nghiệp chúng ta phải có sự lựa chọn phù hợp với khả năng và điều kiện hiện có sao cho đơn giản và hiệu quả nhất.

3) Tin tường thuật: ≈ 200 chữ
Tường = biết, hiểu rõ; thuật = kể lại

=> Tường thuật là kể lại những điều mắt thấy tai nghe hoặc có được thông tin đầy đủ, chính xác (cần phân biệt với bài tường thuật, thường có qui mô lớn hơn, nhiều chi tiết, ngôn ngữ thể hiện phong phú hơn).

Ví dụ:

Google cập nhật PR

Google cập nhật PR rồi đấy!

Các bạn thân mến, vào hồi  15h ngày 06/12/2013 Google đã chính thức cập nhật PR. Đây có lẽ là lần cập nhật PR được chờ đợi và mòn mỏi nhất từ trước đến giờ.

Theo như dự đoán thì đợt cập nhật PR này đúng ra phải diễn ra vào đầu tháng 5. Nhưng Google đã “im hơi lặng tiếng” cho đến tận ít phút trước đây.

Sự “im lặng khó hiểu” của Google khiến cho cộng đồng webmaster trong và ngoài nước lâm vào tình trạng đoán già, đoán non, kẻ cười, người khóc.

Nắm được thói quen cập nhật PR theo quý của Google, nhiều SEOer đã tập trung mua backlink cho web từ cuối tháng ba.

Từ đầu tháng tư, thị trường link đã rất nhộn nhịp người mua, kẻ bán. Trên các diễn đàn SEO và công nghệ lời rao bán backlink không ngớt vang lên. Và trong suốt nửa cuối tháng tư tâm trạng hồi hộp, đợi chờ là phổ biến trong cộng đồng SEO Việt Nam. Người ta hỏi nhau: “mua link ở đâu tốt?”, “giá rổ thế nào?”, “chất lượng ra sao?”, “PR mấy?”, “hàng fake thôi!”…

Để rồi: “đến hẹn mà lại không lên”, “seo-ơ cứ vội, nhưng anh Gồ cứ chưa cần”. Tiền thì chuyển vào tài khoản người bán rồi, thời hạn một tháng sắp hết rồi, "sao chưa cập nhật nhỉ?". "À sắp rồi, ráng đi", “chắc chỉ nay mai thôi”, SEOer tớn tác hỏi nhau, an ủi nhau, rồi mấy chục cái mai qua đi, mai cứ dài hơn thuổng. SEOer cứ đợi, Google cứ bặt vô âm tín. Trên các diễn đàn câu chuyện về PR được đưa ra mổ xẻ, rồi lại đoán già, đoán non, lại cãi, lại ban nick… đợi chờ - mòn mỏi – kẻ vui – người buồn…

Để rồi:
Google cập nhật page rồi đấy !

Ở phần 7 của Ebook SEO copywriting mình đã chia sẻ với các bạn rằng việc áp dụng cấu trúc bài viết cần phải linh hoạt, việc kết hợp các mô hình với nhau cần phải sáng tạo, công thức chỉ là tương đối. Cái tin “Google cập nhật PR” của mình dài hơn một tin thông báo bình thường. Cấu trúc được sử dụng là cấu trúc vòng tròn với chi tiết quan trọng nhất là Google cập nhật Pagerank được xuất hiện ở mở đầu và kết thúc bài. Trong khi tường thuật lại tâm sự và hành động của nhiều SEOer theo thời gian thì chi tiết quan trọng nhất (Google đã cập nhật) vẫn được đưa lên đầu. Sử dụng rất nhiều ngôn ngữ nói trong bài viết...

4) Tin tổng hợp
- Sử dụng để thông báo về một loạt sự kiện quan trọng liên tiếp xảy ra, có liên quan tới nhau.

- Tin tổng hợp có thể được xây dựng bằng nhiều tin vắn nối tiếp nhau.

Ví dụ: Samsung chính thức ra mắt smartphone màn hình cong, thuật toán mới của Google có thể ảnh hưởng mạnh đến kết quả tìm kiếm cùng việc các nhà mạng được phép tăng cước 3G là những thông tin đáng lưu tâm… (4)

Ví dụ: Moto X ra mắt, những thông tin mới về iPhone giá rẻ và iPad thế hệ tiếp theo của Apple, lệnh cấm iPhone và iPad tại Mỹ của ITC bị bác bỏ cùng Nexus 7 2013 và Lumia 1020 xuất hiện tại Việt Nam là những điểm nhấn công nghệ tuần qua… (5)

Sau khi “điểm tin” người viết sẽ đi vào từng tin chi tiết.

- Tin tổng hợp cũng có thể tổng hợp, thống kê lại các sự kiện theo không gian, thời gian, mức độ liên quan.

Ví dụ:

Những sự kiện chấn động làng công nghệ năm 2013 (6)

Tiết lộ NSA theo dõi người dùng Internet khiến thế giới rúng động (...)
Thương vụ thâu tóm Microsoft – Nokia (...)
CEO Microsoft bất ngờ tuyên bố nghỉ hưu sau 13 năm tại vị (...)
Vụ tấn công ddos làm ảnh hưởng Internet toàn cầu (...)
Facebook và Twitter "lên sàn" (...)
Apple ra mắt 2 điện thoại trong một năm (...)
BlackBerry và số phận bấp bênh (...)

Trong ví dụ trên sau mỗi đề tít phụ (chúng ta có 7 tít phụ cả thảy) người viết sẽ trình bày về một vấn đề cụ thể.

- Tin tổng hợp thường được xây dựng theo mô hình Hình chữ nhật nhưng mỗi chi tiết, sự kiện có thể là một kim tự tháp ngược. Bản thân các sự kiện các được sắp xếp theo các tiêu chí khác nhau như: mức độ quan trọng giảm (hoặc tăng dần), theo trình tự thời gian, hoặc theo khu vực địa lý.

C. Kết luận

- Tin tức đòi hỏi người viết phải nhạy bén trong việc thu thập tin tức, biết chọn chi tiết “đắt” để bắt đầu và có cách thể hiện phù hợp.

- Tin chú trọng tới SỰ KIỆN, đi kèm với nó là các số liệu cụ thể, chân thật.

- Tin thuyết phục người đọc bằng tính thời sự, chân thực, chứ không phải là lý lẽ, lý luận (giống như phân tích, bình luận...)

- Ngôn ngữ sử dụng thường đơn giản, trực tiếp, cụ thể.

Ở trên mình đã chia sẻ với các bạn về một số dạng tin cơ bản, ngoài ra chúng ta còn một số loại khác như tin ảnh, ảnh tin, tin sâu... ít phổ biến hơn đối với dân SEO nên không giới thiệu ở đây.

Hy vọng chia sẻ của mình giúp ích được các bạn chút ít trong vấn đề định hướng và xây dựng nội dung cho website.

---------------------------------

Bài viết có tham khảo giáo trình của:
- Khoa Báo chí Trường Đại học KHXH & NV Hà Nội
- Học viện Báo chí và Tuyên truyền
- (1) + (2) + (3): Được lọc ra từ các bài viết trên idichvuseo
- (4) + (5): Trích từ Báo Mới (http://www.baomoi.com)
- (6): Trích từ Dân Trí
(http://dantri.com.vn/suc-manh-so/nhung-su-kien-chan-dong-lang-cong-nghe-nam-2013-816914.htm)

SEO trong ma trận thông tin

Chúng ta đang sống trong kỉ nguyên Công nghệ Thông tin. Ngoài vô tuyến truyền mồm trước đây, ngày nay con người có rất nhiều kênh, nhiều cách để tiếp nhận và phát tán thông tin. Vậy mà không hiểu sao, một bộ phận SEOer vẫn hàng ngày than thở về việc không có năng khiếu, lĩnh vực đang SEO chẳng có gì nhiều để viết, cạn ý tưởng, không biết bắt đầu từ đâu…

Thực ra các bạn đang có xu hướng làm phức tạp hóa vấn đề, làm cho SEO trở nên phức tạp và rối rắm. Cũng như xây nhà, nếu bạn không đặt viên gạch đầu tiên thì không có ngôi nhà hoàn thiện. Khi làm nội dung cho web hay bất kì việc gì cũng vậy, không có bắt đầu thì không có kết thúc.

Vì thế, thay vì ngồi than thở và tranh thủ copy chúng ta hãy bắt tay vào việc nào !

Đơn giản hóa khái niệm thông tin.

Ở đây chúng ta không đi sâu vào các khái niệm thông tin theo kiểu kinh viện. Cứ hiểu một cách đơn giản là hàng ngày chúng ta xem phim, đọc báo, nghe đài, chém gió… chính là khi chúng ta tiếp nhận và chia sẻ thông tin. Thông tin mang lại cho chúng ta tri thức, hiểu biết mới về tự nhiên, xã hội… giúp nâng cao nhận thức và xử lý công việc tốt hơn.

Thành lập Trung tâm thu thập thông tin.

Nói là Trung tâm là để cho oai, chứ thật ra nó cũng như công ty một thanh viên thôi – bạn là giám đốc kiêm bảo vệ. Để cho dễ hình dung, lấy ví dụ từ bản thân mình, có tham gia làm SEO, viết về SEO, câu hỏi là: “nguyenhoang, anh lấy gì ra để viết ?”. Câu trả lời là: “Nhiều lắm !”.

- Tôi có mối quan hệ tốt với nhiều SEOer khác, tôi add họ trong skype, yahoo, G+, Facebook… và nhận được rất nhiều tin tức về SEO từ họ. 

- Theo dõi các diễn đàn SEO, tạp chí Công nghệ, trang cá nhân có những người có uy tín trong giới.

- Tham gia các buổi offline mà tôi cho là có ích.

…..

Đấy là sơ sơ thôi, cụ thể hơn nhé: Một lần có một bạn SEO trong lĩnh vực cỏ nhân tạo – một SEOer nữ có hỏi mình về bài viết, cũng chia sẻ rằng lĩnh vực của bạn không có gì nhiều để viết. OK, mình cũng có một số câu hỏi: “Sao bạn không xuống công trường xem công nhân thi công và nói chuyện với họ”; “Sao bạn không sang phòng Sale học về sản phẩm”; “Sao bạn không sang phòng hỗ trợ, trực tiếp trả lời thắc mắc, phản hồi của khách hàng, và sẵn sàng nghe họ “chửi” – nếu họ làm thế”; “Sao bạn không bắt chuyện với những người đang chơi thể thao trên sân cỏ nhân tạo, hỏi họ về sự khác nhau với sân cỏ tự nhiên”. Còn nữa: “Nếu mình có ý kiến cho rằng sân cỏ nhân tạo không an toàn, có thể gây trầy xước, chảy máu. Cho dù đó là ý kiến chủ quan của cá nhân mình thì câu trả lời của bạn là gì” ?...

Tóm lại: thông tin có rất nhiều quanh chúng ta, có rất nhiều cách để khai thác, vấn đề là các bạn có chịu dấn thân và rút kinh nghiệm sau mỗi lần thất bại hay không mà thôi.

Biến thông tin thành Tin tức.

Chúng ta đã có thông tin nhưng không phải mọi Thông tin đều có thể thành Tin tức, viết thành bài. Bạn chọn một vấn đề lãng xẹt thì viết xong chẳng ai thèm quan tâm. Vì vậy cần phải chọn ra các tin mới, hot, được nhiều người quan tâm mà viết.

Có những thông tin tự bản thân nó là tin mới, hấp dẫn. 

Ví dụ: Google cập nhật thuật toán mới, Facebook thay đổi cách hiển thị thông tin người dùng, Nghị định 72 ra đời… Các tin này ngay khi xuất hiện thì nhanh chóng được phổ biến rộng rãi, thu hút được sự quan tâm, theo dõi của nhiều người.

Có những thông tin bản thân nó không phải là News nhưng qua bàn tay nhào nặn của người viết bỗng thành hot. Các bạn cứ theo dõi báo An ninh Thế giới thì thấy, không có tin mới, tin hot, rất ít cướp – giết – hiếp – show hàng. Mà toàn tập trung vào các vấn đề theo kiểu: giải mã hồ sơ mật, hiện tượng kì bí, siêu nhiên, những bí ẩn trong cuộc sống, khoa học chưa có lời giải đáp…

Khai thác Thông tin hiệu quả.

Các bạn đã có được thông tin hot, có thể viết thành bài để đăng lên web, trang cá nhân, vấn đề là làm sao để công việc này hiệu quả. 

Bạn đừng đặt nặng ở vấn đề dài hay ngắn, bài viết quan trọng là hay, mới, đúng thời điểm.. dài hay ngắn, chia nhỏ hay gộp lại sẽ phụ thuộc vào hoàn cảnh cu thể. Với tin hot thì cần nhanh, ngắn gọn. Đưa tin xong thấy vẫn còn hot thì viết phân tích, bình luận. Vẫn chưa hết hot thì tiếp tục tiếp cận ở các góc nhìn khác nhau, miễn là phải hấp dẫn, có cái mới. Dài ngắn lúc này cũng như vũ khí thôi: có dài có ngắn, có gần có xa, có đại pháo, có súng bộ binh, có liên thanh, có bắn tỉa... => hỏa lực với mạnh ! 

Ví dụ: Google cập nhật Pagerank chẳng hạn.

Ngay khi thông tin này lan ra thì lập tức trở nên cũ kĩ (không có gì cũ kĩ hơn một tin đã biết). Bạn biết tin Goolge cập nhật liền báo cho thằng bạn cùng SEO, hắn có khi chỉ biết trước bạn một phút nhưng khi bạn nói thì với hắn đó là tin cũ, thậm chí với bạn nó cũng cũ ngay từ khi vừa đọc xong.

Nếu bạn là người đầu tin biết tin này hãy ngừng mọi công việc lại viết nó ngay lập tức. Nếu bạn không phải người đầu tiên, hãy kiểm tra xem mức độ lan truyền của tin này thế nào tại thời điểm bạn có nó. Hãy search Google và xem mức độ phổ biến tin đó ra sao, nếu chỉ có mấy diễn đàn lớn đưa tin thì dù không phải Cô – lôm – bô bạn vẫn có cơ hội làm nên lịch sử:

- Một tin ngắn: 200 từ là đủ, bạn có thể chỉ cần title và description. Nghĩa là: bạn viết title, mào đầu (description) đăng ngay, submit URL rồi ngồi viết tiếp, cái này thỏa mãn yếu tố nhanh, mới.

- Sau đó bạn có thể viết các bài phân tích về thuật toán mới, tường thuật lại tâm trạng, hành vi của các SEOer khác trong cộng đồng, phỏng vấn người có uy tín trong cộng đồng... các bài này sẽ dài hơi, kĩ lưỡng hơn, thỏa mãn yếu tố cung cấp tri thức, chia sẻ tâm sự, tình cảm.

- Việc tiếp theo là chia sẻ bài viết lên mạng xã hội, blog, liên kết các bài viết cùng chủ đề lại với nhau để thỏa mãn cái việc của một SEOer phải làm: điều hướng người dùng, tăng thời gian trên web, tăng view, xây dựng thương hiệu...

Khi nhận được tin Google ra thuật toán chim ruồi mình đã ngay lập tức viết tin, viết title + des rồi public, chia sẻ luôn, sau đó mới viết hoàn chỉnh tìn. Tiếp theo là viết các bài phân tích, tường thuật, liên kết các bài viết với nhau. Kết quả là với từ khóa "thuật toán chim ruồi" có 2 kết quả trên top 10, dù không đi link và làm bất cứ thủ thuật SEO nào khác

Còn nếu bạn không phải là người đầu tiên biết tin, nhiều người đã nói và viết về vấn đề đó rồi thì bạn phải tìm sự khác biệt và xoáy sâu và các điểm mà chưa ai, hoặc ít người khai thác.

Trên đây, mình chỉ chia sẻ với các bạn về cách tiếp nhận và xử lý thông tin. Còn cách viết tin, bài cụ thể mình sẽ chia sẻ ở các bài viết tiếp theo.

Hướng dẫn cài đặt Code::Blocks và MINGW bằng hình ảnh (Dùng để lập trình C/C++)

Hướng dẫn cài đặt và viết code với Code::Blocks và MINGW (Dùng để lập trình C/C++)

Bước 1: Tải bộ cài đặt Code::Blocks  (95MB)
CLICK ĐỂ DOWNLOAD, chờ 5s nhấn SKIP ADS để tải bộ cài đặt Code::Blocks cho Windows XP/7/8.

Bước 2: Cài đặt Code::Blocks
- Click đúp vào file vừa tải về để bắt đầu quá trình cài đặt
- Click next liên tiếp, màn hình thông báo cài đặt mặc định vào C:\Program Files\CodeBlocks
- Chọn cài FULL để có đầy đủ các tính năng
- Mở chương trình lên sau khi cài đặt xong.
 Bước 3: Khởi động Code::Blocks
- Có 1 cửa sổ hiển thị lên yêu cầu bạn chọn Trình biên dịch mặc định của Code::Blocks

- Để tạo 1 project mới bạn làm như sau: Vào menu File -> New -> Project..

- Chọn Console Application và nhấn nút Go để bắt đầu.
- Chọn next liên tiếp tới khi bạn gặp cửa sổ yêu cầu chọn ngôn ngữ C/C++

- Sau khi nhấn Next, Code::Blocks sẽ yêu cầu bạn điền các thông tin của Project.
- Click Next lần nữa để lựa chọn trình biên dịch cho Project vừa tạo.

- Bạn có thể không cần làm gì ở bước này. Mặc định, Code::Blocks sẽ chọn trình biên dịch mặc định mà bạn đã thiết lập lúc cài đặt ban đầu.
- Mở file main.cpp ở cửa sổ bên trái để vào giao diện viết code cho chương trình.

- Ở cửa sổ bên phải, bạn có thể viết 1 ví dụ đơn giản in ra màn hình câu: "Hello world !", Sau đó nhấn F9 để chạy và xem kết quả.

Tag: Code::Blocks, Cài đặt, Mingw

Thơ chế Google cập nhật Pagerank

Google cập nhật Pagerank rồi, có lên, có xuống, chẳng buồn, chẳng vui vì lâu rồi chẳng còn vương vấn. Thôi, ai vui - chia vui, ai buồn - chia buồn. Thơ chỉ là thơ chế, mà chia vui là đây, chia buồn cũng là đây.

Anh nói: “Pagerank chẳng trở về”

Để em, chờ mãi mấy con trăng

Anh đành dối gạt tình em thế

Anh nói: “anh đi chẳng trở về”

Xuân qua em nhớ Người năm cũ

Âm thầm lặng lẽ nối Backlink

Rank cao, page chất em chờ đợi

Sen tàn, vẫn chẳng thấy anh đâu

Thu vàng – cúc úa – rồi đông ấy

Anh hẹn em rằng: tới sang năm…

SEO buồn phím lạnh từ tin ấy

Em nghĩ anh đi chẳng trở về

Thế rồi anh đi - anh lại lại

Chẳng nói năng chi, chỉ âm thầm

Lòng em bối rồi nhìn anh mãi

Em nghĩ anh đi chẳng trở về

Pagerank nặng một lời thề - Page đi đi mãi không về cùng rank

» Google cập nhật PR

» Google cập nhật PR

Google cập nhật PR

Google cập nhật PR rồi đấy!

Các bạn thân mến, vào hồi  15h ngày 06/12/2013 Google đã chính thức cập nhật PR. Đây có lẽ là lần cập nhật PR được chờ đợi và mòn mỏi nhất từ trước đến giờ.

Theo như dự đoán thì đợt cập nhật PR này đúng ra phải diễn ra vào đầu tháng 5. Nhưng Google đã “im hơi lặng tiếng” cho đến tận ít phút trước đây.

Sự “im lặng khó hiểu” của Google khiến cho cộng đồng webmaster trong và ngoài nước lâm vào tình trạng đoán già, đoán non, kẻ cười, người khóc.

Nắm được thói quen cập nhật PR theo quý của Google, nhiều SEOer đã tập trung mua backlink cho web từ cuối tháng ba. 

Từ đầu tháng tư, thị trường link đã rất nhộn nhịp người mua, kẻ bán. Trên các diễn đàn SEO và công nghệ lời rao bán backlink không ngớt vang lên. Và trong suốt nửa cuối tháng tư tâm trạng hồi hộp, đợi chờ là phổ biến trong cộng đồng SEO Việt Nam. Người ta hỏi nhau: “mua link ở đâu tốt?”, “giá rổ thế nào?”, “chất lượng ra sao?”, “PR mấy?”, “hàng fake thôi!”…

Để rồi: “đến hẹn mà lại không lên”, “seo-ơ cứ vội, nhưng anh Gồ cứ chưa cần”. Tiền thì chuyển vào tài khoản người bán rồi, thời hạn một tháng sắp hết rồi, "sao chưa cập nhật nhỉ?". "À sắp rồi, ráng đi", “chắc chỉ nay mai thôi”, SEOer tớn tác hỏi nhau, an ủi nhau, rồi mấy chục cái mai qua đi, mai cứ dài hơn thuổng. SEOer cứ đợi, Google cứ bặt vô âm tín. Trên các diễn đàn câu chuyện về PR được đưa ra mổ xẻ, rồi lại đoán già, đoán non, lại cãi, lại ban nick… đợi chờ - mòn mỏi – kẻ vui – người buồn… 

Để rồi:

Google cập nhật page rồi đấy !

 » Thơ chế Google cập nhật Pagerank

Cấu trúc bài viết

Hầu hết các bạn làm SEO, nhất là các bạn đi sâu vào link không lạ lẫm gì với các mô hình như: hình tháp, hình bánh xe, chuỗi liên kết... Nhưng có lẽ số lượng SEOer theo con đường copywriting chưa nhiều, SEO Copywriting chưa thật sự phát triển mà vì vậy nhiều bạn có lễ không biết rằng bài viết cũng có cấu trúc, mô hình riêng của nó. Tất nhiên việc áp dụng cấu trúc nào cần phải linh hoạt, việc kết hợp các mô hình với nhau càng cần phải sáng tạo. Công thức chỉ là tương đối.

Cấu trúc của một bài viết thì có rất nhiều, có thể kể lên tới hàng chục. Trong bài viết này mình sẽ chia sẻ với các bạn một số cấu trúc cơ bản. Và trong khuôn khổ của Ebook cũng chỉ giới thiệu một số cấu trúc thường sử dụng trên web.

Điều đầu tiên, các bài viết tuy rằng có nội dung, các thể hiện khác nhau, nhưng tựu chung lại đều nhằm vào trả lời các câu hỏi cơ bản (6W + 1H):

What?  ( Chuyện gì?)

Where? (Ở đâu?)

When? ( Khi nào?)

Who?  ( Ai liên quan?)

With?(Cùng với những ai?)

Why? ( Tại sao?)

How? (Như thế nào?) 

Tất nhiên điều này là không nhất thiết, như bài giới thiệu sản phẩm, dịch vụ, công ty và bài tản mạn... không nhất thiết phải nêu ra và trả lời câu hỏi trên. Viết quảng cáo và bài PR thì đòi hỏi phải sáng tạo và cách tiếp cận phù hợp. Nhưng tin tức, khuyến mãi, bài phân tích, bình luận là những dạng bài được sử dụng nhiều trên môi trường trực tuyến (do yêu cầu thông tin nhanh, mới, độc) thì rất cần.

Vấn đề tiếp theo là trước mỗi sự kiện các bạn cần phải xác định được đâu là chi tiết quan trọng, đâu là chi tiết ít quan trọng hơn để có cách bố trí phù hợp trong từng hoàn cảnh cụ thể.

Mô hình Hình tháp xuôi:

Còn gọi là mô hình: "tam giác thường", "hình nón", "hình cây thông".

Mô hình này quen thuộc với hầu hết chúng ta, từ ngày cấp 2 mình nhớ đã có môn Tập làm văn, cấu trúc Mở bài -> Thân bài -> Kết luận cô nói mãi rồi. 

Đặc điểm của nó là mở đầu bằng một hình ảnh, một câu gây ấn tượng, gợi tính tò mò cho người đọc, mức độ quan trọng tăng dần ở các câu sau và chi tiết quan trọng nhất được đưa xuống dưới cùng (kết luận). 

Bạn nào SEO cho site truyện nên đào sâu vào cấu trúc này vì bản chất của chuyện là phải “câu nhử”, dẫn dắt người đọc. Mình nghĩ các bài viết tâm sự, chia sẻ chuyện đời, chuyện nghề SEO cũng có thể áp dụng cấu trúc này. 

Ví dụ, sau một hồi than SEO khổ, SEO khó, chẳng nhẽ buông một tiếng thở dài rồi thôi. Theo mình, nếu không dậm dọa giải nghệ để anh em chia sẻ thì cũng phải tuyên bố một điều gì đó lớn lao, kiểu như: “Tuy thuật toán không ngừng thay đổi, đối thủ ngày một nhiều, nhưng…”. Kết là kết thúc bài nhưng phải mở ra một cái gì đó, gợi nên những suy nghĩ, hướng đi mới.

Mô hình Hình tháp ngược: 

Ngược tất nhiên phải đối lập với xuôi. Đặc điểm của cấu trúc này là các chi tiết quan trọng được đưa ngay lên trên. Đây là mô hình được áp dụng nhiều trong báo chí, đặc biệt là ở thể loại tin tức.

Điểm mạnh của nó là người viết có thể nhanh chóng đưa thông tin đến người đọc. Người biên tập có thể cắt phần ở dưới ít quan trọng để đưa được nhiều tin hơn. Và người đọc có thể nhanh chóng nắm bắt tin tức mà không cần phải đọc quá nhiều.

Ví dụ: “Ngày 26 – 09 – 2013, tại Mountain View, Google chính thức ra mắt Thuật toán Chim ruồi - Hummingbird”

Đây là câu đầu tiên của một Tin, thông báo về thuật toán mới của Google, nó đã trả lời các câu hỏi: Ai (Google), Cái gì (Thuật toán Chim ruồi), Ở đâu (Mountain View), Khi nào (Ngày 26 – 09 – 2013). 

Các câu tiếp theo sẽ trả lời các câu hỏi còn lại, ít quan trọng hơn. Tất nhiên trong trường hợp này bản thân việc Google đưa ra thuật toán mới đã là chi tiết quan trọng nhất rồi.

Mô hình Hình chữ nhật:

Trong cấu trúc này các chi tiết nổi bật được sắp xếp trải dài từ đầu tới cuối bài. Mỗi chi tiết có lượng thôn tin nhất định. Các chi tiết tương đối bình đẳng, độc lập, nhưng cùng hướng vào để làm nổi bật sự kiện. Cấu trúc này thường được sử dụng cho bài phân tích, tường thuật và tổng hợp thông tin.

 

Ví dụ, ngày mai Google cập nhật PR, sau khi viết tin mình có thể làm một bài tổng hợp lại suy nghĩ, cảm xúc của các bạn.

Ngay sau Google cập nhật PR, các diễn đàn ngập tràn cảm xúc vui buồn lẫn lộn của các bạn làm SEO.

Tại iDVS, trong topic A bạn B nói

Tại thegioiseo bạn C chia sẻ

Tai diễn đàn seotopx bạn X hồ hởi

Trái ngược với tâm lý vui vẻ của nhiều bạn là nét thất vọng của các bạn Y,Z – bị rớt pagerank....

Kết cấu theo vòng tròn khép kín:

Hay còn gọi là mô hình quả trứng ngỗng, nghĩa là bài viết được bắt đầu từ chi tiết nào thì kết thúc bằng chi tiết ấy, chi tiết quan trọng vì thế được nhấn mạnh, nhắc lại ở cấp độ cao hơn.

 

Ví dụ như bài viết về “Sườn heo nướng muối ớt” của mình mở đầu bằng chi tiết, một lời khen về món ăn: 

“Nó ngon không chịu được” và kết thúc cũng chính bằng câu nói này. 

Kết cấu theo trình tự thời gian

Thường áp dụng cho các bài tường thuật, một số bài PR, Giới thiệu cũng có thể sử dụng kết cấu này. Nghĩa là một bạn kể một câu chuyện từ khi nó bắt đầu tới thời điểm hiện tại, hoặc tới khi nó kết thúc.

Để dễ hình dung hơn mình có thể ví dụ bằng việc bỗng dưng nổi hứng viết một bài giới thiệu về diễn đàn iDVS chẳng hạn. Mình có thể sử dụng cấu trúc theo trình tự thời gian:

Nhìn vào sự phát triển của iDVS ngày hôm nay, không phải ai cũng thấu hiểu được những khó khăn của diễn đàn thủa đầu chập chững.

Khởi đầu với 3 thành viên, không quản ngày đêm...

Bị ddos, gài link ẩn, bêu xấu đủ kiểu, nhưng...

Sau xử phạt do vi phạm Nghị định 72 những tưởng diễn đàn sẽ không gượng dậy nổi. Thế mà...

Tuy nhiên cấu trúc này cũng rất linh hoạt, người dùng có thể viết ngược lại từ hiện tại lùi về quá khứ. Hoặc bắt đầu từ một sự kiện “đắt”.

Ví dụ: Dưới tác động của Nghị định 72, hàng loạt diễn đàn, website lớn bị đóng cửa, forum iDVS cũng nằm một trong số đó. Ba ngày, năm ngày, rồi một tuần trôi qua; biết bao hy vọng rồi thất vọng. Một tháng, người ta bắt đầu nghĩ về sự ra đi mãi mãi. Mỗi ngày qua đi, khi những suy nghĩ về iDVS sẽ như một phần của quá khứ cứ nhen nhóm và lớn dần, kèm theo nỗi buồn tha thiết. Chính lúc ấy – một thoáng lặng đi – để rồi òa lên: “iDVS trở lại rồi”!

Mình có thể bắt đầu bằng khó khăn mới đây của diễn đàn rồi mới triển khai sang các sự kiện khác, mốc thời gian khác.

Kết luận:

Ngoài các cấu trúc nêu trên còn có rất nhiều cấu trúc khác như: cấu trúc viên kim cương, bóc hành, tam đoạn luận, nguyên nhân – hậu quả, đồng hồ cát... chủ yếu dùng trong báo chí. Việc giới thiệu các mô hình chỉ mang tính tham khảo. Mình nhắc lại một lần nữa là việc sử dụng phải linh hoạt và sáng tạo.